عشق عرصه مبادله نیکی است و لذا قلمرو تربیت انسانهای پست است و تعالی معنوی و عرفانی انسانهای نیک. در این مبادله آدم بد تبدیل به آدم خوب می‌شود و آن جناح خوب هم به معرفت می‌رسد و بر حق نیکی خود علم می‌یابد…
عاشق به معرفتی برتر می‌رسد و معشوق به نفسانیتی نیکوتر. و هر چه که حقوق عشق بیشتر ادا شود محصولاتش بیشتر است. حق عاشق از خود گذشتن است و حق معشوق هم اطاعت است.
در عشقی که این حق هیچ ادا نشود محصولی جز ندامت و تباهی ندارد. از آنجا که انسان ذاتاً دشمن خویشتن است جذب ضد خود می‌شود و اینست راز عشق!
🍀 دائرةالمعارف عرفانی جلد ششم ص۱۶۵
استاد علی اکبر خانجانی